W tym wpisie czas na kolejny drogowskaz szczęśliwego rodzica czyli asertywność. W zeszłym tygodniu było o proaktywności, której głównym elementem jest skupianie się na tych sferach życia, na które mamy realny wpływ. Zachęcałyśmy Cię do tego, żebyś poprzez budowanie postawy proaktywnej poszerzała swoją strefę wpływu. Jednak w życiu każdej z nas mogą się pojawiać obszary, w których mimo szczerych chęci nie potrafimy wybrać reakcji zgodnej z naszymi wartościami i potrzebami. Może się to zdarzyć w pracy, kiedy szef kolejny raz poprosi, żebyśmy zostały po godzinach czy koleżanka po raz setny zwróci się do nas z prośbą o pomoc. Takie sytuacje mogą się też zdarzać w życiu osobistym, rodzinnym. Może to być siostra, która cały czas coś od Ciebie pożycza. Teściowa lub mama, której nie potrafisz się sprzeciwić, kiedy narzuca Ci swoją wizję prowadzenia domu i wychowania dzieci. Co jest powodem? Najczęściej brak asertywności i pewności siebie.

Czym jest asertywność?

Wcale nie mamy tutaj na myśli asertywności błędnie rozumianej jako sztuka mówienia NIE. Wręcz przeciwnie, naszym zdaniem asertywność to sztuka mówienia TAK swoim potrzebom i granicom, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb i granic innych. Mówiąc jeszcze prościej asertywność to nic innego jak szacunek dla siebie i dla innych. Właśnie o to w tym wszystkim chodzi. Więc jeśli koleżanka kolejny raz prosi Cię o pomoc, a Ty zwyczajnie nie masz na to czasu, bo zawalona jesteś swoimi zadaniami, to jej o tym powiedz. Jednak nie powinien to być komunikat “Nie pomogę Ci, bo nie”. Powiedz, że masz mnóstwo swoich obowiązków i tym razem nie dasz rady udzielić jej pomocy. Jeśli możesz, to podpowiedz jej w jaki sposób może sobie poradzić z tym zadaniem bez Twojego udziału. Podrzuć pomysł lub jakieś materiały. Postaw granicę w miejscu, w którym Ty czujesz się dobrze z dokonanym wyborem.

Czy asertywność jest możliwa bez pewności siebie?

Ta granica może być inna w zależności od sytuacji. Trudniej postawić granicę w życiu zawodowym i może ona być bardziej odsunięta od Twoich potrzeb. Szczególnie na początku pracy kiedy jeszcze nie czujesz się pewnie w nowym miejscu i w nowych obowiązkach. Tak samo jest w rodzicielstwie, szczególnie przy pierwszym dziecku. Wszystko jest dla Ciebie nowe, więc bardziej potrzebujesz wsparcia innych i może Ci trudniej przychodzić stawianie granic wszędzie tam gdzie ktoś “wtrąca się” w Twój sposób wychowania. W obu przypadkach z czasem, kiedy nabierasz większego doświadczenia i czujesz się pewniej w swojej roli, asertywność może być dla Ciebie łatwiejsza. Jednak wtedy paradoksalnie może być trudniej ją wprowadzić. Wracając do pewności siebie, jeśli bardziej ufasz sobie, lepiej znasz siebie i swoją wartość, bardziej wierzysz w swoje umiejętności, to masz dobre fundamenty do budowania postawy asertywnej. Bez pewności siebie naszym zdaniem asertywność nie zaistnieje w Twoim życiu.

Jeśli nie asertywność, to co?

Brak pewności siebie bardzo często prowadzi do przyjęcia jednej z dwóch skrajnych względem siebie postaw: uległej lub agresywnej. W obu przypadkach człowiek nie wierzy we własne możliwości, jednak jego zachowanie zupełnie się od siebie różni. Najczęściej z brakiem asertywności utożsamiamy osobę uległą, bo przecież nie potrafi powiedzieć nie. Rzeczywiście taka osoba przedkłada potrzeby innych ponad swoje. Boi się odmówić z obawy przed odrzuceniem, utraty lub pogorszenia relacji. Widzi siebie jako gorszą od innych i uważa, że nawet na komplementy nie zasługuje. W związku z tym często jest wykorzystywana przez innych, co tylko może pogłębiać jej brak pewności siebie.

Na drugim biegunie mamy postawę agresywną, którą część z nas może mylnie odbierać jako asertywną. Osoba agresywna potrafi stawiać granice, ale jednocześnie przekracza granice innych osób. Łatwo jej przychodzi mówienie nie i wypowiada komunikaty z poziomu ja. Jednak w żaden sposób nie respektuje, a nawet nie bierze pod uwagę potrzeb i emocji innych osób. Nie wierzy we własne możliwości, więc manipuluje, sabotuje działania innych, żeby osiągnąć swoje cele. Agresywność przejawia się również w braku umiejętności efektywnej komunikacji, ponieważ taka osoba nie przyjmuje argumentów drugiej strony. Często podnosi głos i mówi władczym tonem nie znoszącym sprzeciwu. W ten sposób maskuje swój brak pewności siebie.

Czy matka Polka może być asertywna?

My matki Polki mamy coś z postawy uległej – przedkładamy potrzeby naszych dzieci, partnerów, rodziny ponad nasze własne. Często nie potrafimy postawić granicy we właściwym miejscu, bo zwyczajnie stawiamy siebie na ostatniej pozycji. A czasami nawet jeśli mogłybyśmy odmówić, to po prostu nie chcemy. Dlaczego? Bo przecież zrobimy to lepiej. Brzmi znajomo? A może wydaje Ci się, że Ciebie to nie dotyczy? Czy na pewno? Przypomnij sobie czy nie było sytuacji, w której widziałaś jak Twój partner przebiera Wasze dziecko i idzie mu to, mówiąc delikatnie, jak po grudzie. Czy nie zdarzyło Ci się wtedy wkroczyć do akcji, przejąć dziecko i samej dokończyć jego przebieranie? Zapewne zrobiłaś to szybciej, może też lepiej, ale takie zachowanie nie przybliża Cię do postawy asertywnej.

W niektórych sytuacjach matka Polka może przejawiać postawę agresywną. Jeśli taka mama czuje się niepewnie w swojej roli, to może reagować agresywnie na wszystkie dobre rady dawane przez swoją mamę, teściową, ciotki, siostry, koleżanki, a nie daj Boże, partnera czy innych męskich członków rodziny. Jaki z tego wniosek? Możesz być dobrą mamą nie będąc matką Polką. A wręcz naszym zdaniem zachowanie typowe dla matki Polki nie służy nikomu.

Dobra mama to mama pewna siebie i asertywna

Możesz się z nami nie zgodzić – masz do tego pełne prawo. Co ciekawe to jest kolejny element asertywności. Osoba asertywna ma świadomość własnego prawa do wypowiadania swoich opinii i myśli. Z drugiej strony wie, że inni mają dokładnie to samo prawo. Dlatego to wszystko co przeczytasz za chwilę, to jest nasze zdanie na temat bycia asertywną i pewną siebie mamą. Ty możesz mieć zupełnie inne i my je szanujemy. Według nas kobieta pewna siebie i asertywna może być jednocześnie dobrą mamą. Oczywiście dzieci dla każdej mamy są i będą najważniejsze, jednak każda mama powinna umieć postawić granice we właściwym miejscu pomiędzy potrzebami dzieci a swoimi. Dać przestrzeń do rozmowy, uszanować prawo do wypowiadania własnych opinii przez obie strony. Mówić “nie” wtedy kiedy rzeczywiście tego chce. Czasami zamienić “nie” na “tak”, jeśli uzna, że w danej sytuacji jest to możliwe, a nawet konieczne ze względu na potrzeby obu stron.

Mama asertywna i pewna siebie zna samą siebie. Do tego prowadziły Cię poprzednie drogowskazy, o których pisałyśmy. Umie rozpoznawać swoje potrzeby, emocje. Wie czego chce i potrafi to odpowiednio komunikować. Jest też świadoma swoich umiejętności, talentów, kompetencji – ćwiczyłyśmy to w zeszłym tygodniu. W tym tygodniu chcemy Ci zaproponować ćwiczenie, które zweryfikuje jakie Ty sama masz przekonania wobec asertywności. Tak jak już wspomniałyśmy, możesz uważać, że postawa asertywna nie idzie w parze z macierzyństwem. Mamy jednak nadzieję, że to co przeczytałaś i poniższe ćwiczenie pozwoli Ci zweryfikować ten pogląd, a może nawet zmienisz zdanie. A jeśli zgadzasz się z nami, to i tak warto, żebyś je wykonała. Pamiętaj osoba asertywna zna samą siebie, więc również swoje przekonania.

Zanim zaczniesz wprowadzać asertywność do swojego życia warto przyjrzeć się swoim przekonaniom o sobie, o asertywności i o tym dlaczego chcesz być asertywna.

Dlaczego chcę być asertywna? W czym brak asertywności mi przeszkadza? Odpowiedz sobie szczerze na te pytania. Zapisz odpowiedz i działaj dalej!!!

Moje przekonania o mnie:

• Jestem….
• Zawsze mówiono mi, że ….
• Mam problem z …
• Trudno mi kiedy…

Moje przekonania o asertywności: np. ludzie asertywni są wredni.

Zastanów się teraz, które z powyższych przekonań są dla Ciebie wspierające, a które Cię ciągną w dół. Spróbuj napisać ich odwrotność. Jak się z tym czujesz? Jesteś w stanie w to uwierzyć?